Baki: “Dünyada her 3 dakikada 1 kadın meme kanserine yakalanıyor”
Meme kanserinin kadınlarda en sık görülen kanser türü olduğu, yaşamları boyunca her 8-10 kadından birinde meme kanseri görüldüğü ve yaş ilerledikçe gelişme riskinin arttığı belirtildi.
“Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı” münasebetiyle açıklama yapan Umut ve Yaşam Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Nimet Baki, erken teşhisin önemine dikkati çekerek kadınların sağlık taramalarının bir an önce yaptırılması çağrısında bulundu.
Baki, dünyada her üç dakikada bir kadın meme kanserine yakalandığını belirterek “Dünyada her 3 dakikada 1 kadın meme kanserine yakalanıyor. Gelecekte bütün onkolojik hastalıklara yakalanma oranı erkek ve kadınlarda yüzde 40 olarak öngörülmektedir. Bu da demek oluyor ki her yüz kişiden kırkı kansere yakalanabilir” dedi. Her yıl olduğu gibi kadınları eğitmeye ve taramalara yönlendirmeye çalıştıklarını belirten Baki, kanserin tedavisinde erken teşhisin önemine değinerek, “Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Yaşamları boyunca her 8-10 kadından birinde meme kanseri görülür ve yaş ilerledikçe gelişme riski artar” dedi.
Memede ele gelen her sertliğin kansere işaret etmediğini, bu kitlelerin büyük çoğunluğunun iyi huylu çıktığını kaydeden Baki, memedeki her 10 kitleden 8’inin iyi huylu olduğunu ifade etti.
Baki, özellikle ayın belli dönemlerinde ele gelen sertliklerin, hassasiyet ya da ağrı olabildiğini, bu duruma ’fibrokistik meme değişiklikleri’ denildiğini belirterek bunların normal değişiklikler olduğunu, menopozda olup hormon alanlarda da görülebildiğini kaydetti. Baki, aylık meme muayenesi yapılarak bu değişikliklerin kolaylıkla tanınabildiğini, her kadının kendi meme yapısını tanıyabilmesi için düzenli olarak kendi kendine her iki memesini kontrol etmesinin önemli olduğunu ifade etti. Bir kişinin ailesinde böyle bir vaka görülmemesinin, kendisinde hiçbir zaman meme kanseri gelişmeyeceği anlamına gelmediğini belirten Baki, kanser tanısı konulan kadınların yüzde 80’inden fazlasının ailelerinde kanser görülmediğini, bununla birlikte ailesinde özellikle birinci derece yakınları kanser olanlarda, meme kanseri görülme riskinin daha fazla olduğunu belirtti.
“Geçen yıl ülkemizde 18 bin kadın meme kanserine yakalandı”
Geçen yıl ülkemizde 18 bin kadının meme kanserine yakalandığını belirten Baki, “Dünyada her üç dakikada bir kadın meme kanserine yakalanıyor. Dünyada 2 milyon 300 bin meme kanserine yakalanmakta ve 627 bini ölmekte. Geçen yıl ülkemizde 18 bin kadın meme kanserine yakalandı. Erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir fakat biz geç kalındığı için ölümlerde kadınlarımız 5’inci sırada yer alıyor. Dernek olarak bu ayda farkındalık çalışmalarımıza daha çok ağırlık vererek kadınlarımızı bilgilendirmek için çalışıyoruz. Genetik önemli bir faktör. 20 tane gende mutasyonlara bağlı olarak meme kanseri oluşabiliyor. Anne, kız kardeş, teyzede meme kanseri olanlarda meme kanseri görülme olasılığı daha fazla. Son yıllarda bu babaanne, halada meme kanseri varsa, kanserin gelişme olasılığı yüksek oluyor. 51 yaşından sonra daha fazla gözleniyor fakat ülkemizde 40 yaşın altında da meme kanseri görülme olasılığı yüzde 20’lere kadar çıktı. Meme kanseri menopoz ve geç menopoz dönemlerinde etkili. Östrojen hormonuna maruz kalmak, 10 yıldan fazla süre oral kontraseptif (doğum kontrol yöntemi) kullanmak, alkol alımı da meme kanserinde etkili risk faktörü. 100 tane meme kanserinden 1 olgu erkeklerde gözlenmektedir. Kadınlarda farkındalık oluşturduk. Fakat erkeklerde bu farkındalık olmadığı için ileri evrede meme kanserini yakalıyoruz ve daha çok metastazla geliyor. Geçen yıl 750 erkek kişiye meme kanseri teşhisi konmuş. Kadınlarımıza her ay düzenli olarak ayna karşısında 5 dakika meme muayenesi yapın diyoruz. 20 ile 40 yaş arasında mutlaka yılda 1 kez jinekolojik muayene için kadın doğumcuya, genel cerrahiye, meme polikliniğine veya aile hekimine gidin, meme muayenesi yaptırın. 40 yaştan sonra ultrasonografi altın standart. Bir santimetreye gelinceye kadar meme kanseri 5 yıl zaman geçiyor. Bunu ancak mamografide anlayabiliyoruz. Meme kanseri tedavisinin sistematik olması gerekiyor. 1 milimetrenin 5’te biri yani 200 mikron çapında meme kanseri oluştuğunda metastaz yapabiliyor. Erkekler de meme muayenelerini yapacaklar. Ailede eğer meme kanseri varsa risk faktörü varsa uzman tarafından görülecek ultrasonografi veya mamografi çektirebilir. Risk faktörü varsa 30 ile 35 ultrasonografi ve mamografiyi öneriyoruz” dedi.
“Yaş ilerledikçe meme kanseri riski artar”
Ailesinde meme kanseri hikayesi olmasının, kişinin meme kanseri gelişme riskini arttırmakla beraber kesinlikle kanser olacağı anlamına da gelmediğini aktaran Baki:’’ Ancak böyle bir durumda mutlaka yakın takip yapılmalıdır. Bu konuda uzman doktorlar tarafından gerektiğinde bazı genetik testler de yapılarak risk değerlendirilmelidir. Meme kanserinin gelişme riskinin yaş ilerledikçe arttığı doğrudur, fakat meme kanseri sadece yaşlılarda görülen, gençlerde rastlanmayan bir hastalık değildir. Tanı konulanların ortalama yaşı 60 olmakla birlikte, 20’li yaşlarda da görülebilmektedir. Özellikle ailesinde meme kanseri olanlarda hastalığın genç yaşlarda görülme riski daha fazladır. Kanserin kendisi hiç bir zaman saç kaybına yol açmaz. Tedavide kullanılan ilaçlar ve yöntemler nedeniyle saç dökülmesi görülebilir. Ancak meme kanseri tedavisinde giderek daha çok yaygınlaşan akıllı ilaçlar ile artık saç kaybı görülmemektedir. Mamografi kanserin yayılmasına neden olmamaktadır, aksine erken teşhisini sağlayarak, hastalığın bölgelere yerlere yayılmadan tedavi edilme şansını sağlamaktadır. Kanser tedavisinde erken teşhis esastır. Hastalığın diğer organlara ilerlemeden tedavi edilmesi başarı şansını artırır. Mamografi çekilmesi de meme kanserinin erken evrede yakalanmasını sağlar. Yıllık olarak yapılması ile aşırı radyasyon alınmaz. Ayrıca mamografi çekimi sırasında memeye uygulanan sıkıştırma işlemi de kanser gelişmesine yol açmaz ’’diye konuştu.
“Hiçbir kanser bulaşıcı değildir”
Hiçbir kanserin bulaşıcı olmadığını, bir ailenin birçok bireyinde kanser görülmesinin bu yanlış düşünceye sebep olduğunu ifade eden Baki, ’’Kişi kanser hastalığını başka bir kimseye bulaştıramaz. Ancak rahim ağzı (serviks), karaciğer kanseri gibi bazı kanserlerin nedenleri arasında virüsler vardır’’ ifadelerini kullandı.
Yapılan çalışmalarda şimdiye kadar koltuk altı ter ve koku gidericiler ile meme kanseri gelişim riski arasında bir ilişki bulunamadığını aktaran Baki ’’Meme kanseri, kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. Yaşamları boyunca her 8-10 kadından birinde meme kanseri görülür ve yaş ilerledikçe gelişme riski artar. Erkeklerde meme kanseri nadir de olsa görülmektedir. Bir kadının hayatı boyunca meme kanserine yakalanma riski yüzde 13 olarak saptanmıştır” dedi.
“Her yıl 15 milyon kişiye kanser tanısı koyuluyor”
Dünyada her yıl yaklaşık 15 milyon kişiye yeni kanser tanısı konulduğunu, Türkiye’de ise bu rakamın yaklaşık 175 bin olduğunu aktaran Baki , en sık görülen kanser türlerinin erkeklerde sırasıyla akciğer, prostat, kalın bağırsak, mide ve karaciğer, kadınlarda ise meme, kalın bağırsak, akciğer, rahim ağzı ve mide kanserleri olduğunu vurguladı.
Meme kanseri farkındalık ayında vatandaşları meme kanseri konusunda bilgilendirdiklerini belirten Baki, ‘’Kurulduğumuz günden beri kanser hastalarına sağladığımız maddi ve manevi desteklerin yanı sıra, çeşitli kanser türleri hakkında vatandaşlarımızı bilgilendirmeye ve farkındalık oluşturmaya çalışıyoruz. Meme kanseri ayı dolayısıyla çalışmalarımızı bu yöne çevirmiş bulunuyoruz. Ülkenin çeşitli yerlerinde bulunan temsilcilerimiz o ildeki kadınlara yönelik meme farkındalık çalışmaları yapıyor. Bizler de gerek sosyal medyada gerekse üyelerimize, gönüllülerimize ve vatandaşlarımıza meme kanseri hakkında bilgiler verip erken teşhisle bu tür kanserlerin tedavi edilebileceğini, belirli yaşlardan sonra düzenli olarak mamografi çekiminin önemini vurguluyoruz. Kadınlarımızın mamografiye yönlendirmek ve dikkatlerini çekmek amaçlı hediyeli çekilişler yapıyoruz. Umut ve Yaşam Derneği olarak yönetim kurulu arkadaşlarımız, üyelerimiz ve gönüllü arkadaşlarımızla birlikte elimizden gelen gayreti göstererek kanser farkındalığını artırmaya yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz” diye konuştu.